Wibu là gì?
Theo từ điển Urban Dictionary, wibu (hay weeaboo) là một thuật ngữ mang thái độ tiêu cực, dùng để chỉ những ai bị ám ảnh, phát cuồng quá mức đối với văn hóa Nhật Bản đến độ gây phiền cho người khác. Hầu hết các wibu đều không tự nhận thức được mức độ cuồng của bản thân. Một biểu hiện khác của wibu là có mong muốn được trở thành người Nhật.
Ngày nay, wibu còn dùng để ám chỉ những kẻ không hiểu rõ về Nhật hay văn hóa Nhật nhưng rất thích ra vẻ, thể hiện.
Wibu xuất phát từ đâu?
Chính xác thì ban đầu, thuật ngữ “weeaboo” là tiếng lóng dùng để chỉ những người phương Tây bị ám ảnh bởi văn hóa Nhật, xem nền văn hóa này vượt trội hơn so với văn hóa quốc gia và các nền văn hóa khác. Tiền thân của weeaboo là Wapanese, là từ được kết hợp từ white (trắng/da trắng) hoặc wannabe (muốn trở thành) và Japanese (thuộc về Nhật Bản).
Xuất hiện nhiều trên trang web 4chan vào đầu những năm 2000, Wapanese mang ý nghĩa miệt thị những người da trắng phát cuồng mọi thứ về văn hóa Nhật Bản, đặc biệt là manga, anime và game. Khi weeaboo du nhập vào Việt Nam, từ này bị biến âm thành wibu.
Wibu và Otaku có giống nhau?
Thực ra, hai khái niệm "wibu" và "otaku" vẫn còn bị số đông nhầm lẫn. Do sự phát triển vượt bậc của văn hóa 2D Nhật Bản (anime, manga...) khiến nhiều người lầm tưởng rằng đó là đại diện của văn hóa Nhật và rồi gộp chung những người thích anime, manga vào thành một từ "wibu."
Tuy nhiên, "wibu" là một từ mà người nước ngoài dùng để chỉ những người cuồng tất cả mọi thứ về Nhật còn "otaku" thì lại khác. Nghĩa gốc của "otaku" có thể hiểu đơn giản là "ngôi nhà", dùng để chỉ những người quá đam mê cái gì đó đến độ không rời khỏi nhà trừ khi thực sự cần thiết.
Trong đó, ví dụ điển hình nhất là những người trẻ đam mê thế giới ảo của game, anime và manga đến mức chỉ ru rú trong nhà, nên dần dà, từ "otaku" được dùng riêng để chỉ những đối tượng đam mê cuồng nhiệt nền văn hóa 2D của Nhật.
Mặc dù nghĩa của từ "otaku" ở Nhật Bản có phần tiêu cực nhưng khi du nhập sang Mỹ, otaku chỉ đơn giản là dùng để gọi những fan cứng của anime, manga. Từ đó, khi du nhập sang các quốc gia khác, otaku vẫn giữ ý nghĩa tích cực này.
Wibu đã được sử dụng đúng cách?
Hiện nay, trên các trang mạng xã hội, đôi khi chỉ là hành động khen ngợi hoặc tôn vinh ai, cái gì thuộc về Nhật đều bị gán cho cái mác là “wibu”. Hầu hết những người dùng từ ngữ này đều hiểu được ý nghĩa của nó là “cuồng Nhật” hoặc nói dễ hiểu hơn là “đem Nhật đội lên đầu”. Thế nhưng họ vẫn chưa nhận thức rõ được bản chất của chữ “cuồng” này.
Khen một cái gì đó tốt đẹp không phải là cuồng. Tôn vinh một người tốt, một hành động đẹp không phải là cuồng. Tiếp nhận sự đa dạng văn hóa và phân tích cái hay cái đẹp trong đó không phải là cuồng. Mà cuồng chính là theo như định nghĩa bên trên, là tôn sùng điều gì đó quá mức, xem điều đó là hoàn mỹ và cho rằng đó là cao quý nhất.
Bản chất cốt lõi của wibu cũng như nguồn gốc hình thành của nó đều mang theo tính chất tiêu cực cũng như hàm ý mỉa mai, châm chọc. Do đó, nếu từ này bị sử dụng vô tội vạ, vô tình sẽ gây tổn thương cho những người chỉ đơn giản là yêu thích nền văn hóa Nhật Bản.
Kilala hy vọng rằng, sau bài viết này, bạn đọc có thể hiểu rõ hơn về “wibu” để có thể sử dụng từ ngữ này đúng nơi, đúng lúc.
bởi Quốc Cường vào | 609 lượt xem
